Lipodemia, zwana też „chorobą grubych nóg”, to rzadko występująca choroba, którą wyróżnia obustronne, nieproporcjonalne i symetryczne odkładanie się tkanki tłuszczowej pod skórą.
Charakteryzuje ją nadmierne umiejscowienie tkanki tłuszczowej zazwyczaj w linii od bioder od kostek. Chorzy na lipodemię często skarżą się na opuchnięte, mocno powiększone nogi, które są nieproporcjonalnie większe od pozostałych partii ciała.
Występowanie obrzęku tłuszczowego nie ma żadnego związku z brakiem aktywności fizycznej, prowadzeniem siedzącego trybu życia, przyrostem masy ciała oraz stosowaniem niezdrowej diety.
Jakie mogą być przyczyny choroby grubych nóg?
- predyspozycje genetyczne
- zaburzenia przemian tłuszczowych
- niewłaściwe odżywianie komórek tłuszczowych
- zaburzenia krążenia żylnego
- zaburzenia pracy układu hormonalnego
Objawy towarzyszące zaawansowanej lipodemii :
- dysproporcjonalna sylwetka i tzw. nogi kolumnowe
- ból i uczucie ciężkości nóg
- trudności podczas chodzenia, kiedy to nogi ocierają się o siebie, co może powodować bolesne odparzenia na skórze
- obciążenia kolan wywołane zbyt dużą objętością tkanki tłuszczowej
- nadmierne napięcie skóry
- łatwe siniaczenie nóg i widoczne na skórze teleangiektazje
- negatywny objaw Stemmera – fałd skóry można naciągnąć na drugi oraz trzeci palec u nogi lub ręki
Rozróżnia się trzy stadia lipodemii:
Pierwsze stadium, które w większości przypadków nie jest zauważalne przez kobiety, może trwać przez kilka lat i objawia się głównie obniżoną elastycznością skóry, która wciąż zachowuje swoją miękkość i gładkość. Wystarczy jednak, że na tym etapie przeprowadzimy badanie palpacyjne, byśmy mogli wyczuć pod skórą niewielkie guzki, które mogą przypominać gąbkę.
Drugie stadium lipodemii rozpoczyna się procesem twardnienia skóry, pod którą możemy zobaczyć liczne nierówności związane z nadmierną produkcją podskórnej tkanki tłuszczowej. Dodatkowo, kobiety zaczynają skarżyć się na nasilający się obrzęk kończyn dolnych, któremu może towarzyszyć także opuchlizna i nadwrażliwość w okolicach ramion oraz bioder. Warto przy tym zaznaczyć, że te miejsca, na których pojawia się obrzęk tłuszczowy, są jedynymi powiększonymi obszarami ciała, natomiast cała sylwetka pozostaje niezmieniona.
W miejscach objętych obrzękiem kobiety mogą odczuwać tzw. ból tłuszczowy, który objawia się jako pieczenie, mrowienie oraz silna bolesność tych partii ciała. Zdarza się, że dyskomfort psychiczny i kompleksy spowodowane chorobą grubych nóg mogą przyczynić się do pojawienia się objawów typowych dla depresji oraz załamania nerwowego.
W trzecim stadium lipodemii dochodzi do tak dużego rozrostu tkanki tłuszczowej, że guzki wyczuwalne do tej pory pod skórą mogą przybierać rozmiary porównywalne do pięści człowieka. Konsekwencją jest wyraźna deformacja kończyn dolnych.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić w związku z lipodemią?
Prawidłowe rozpoznanie obrzęku tłuszczowego nie jest proste, ponieważ opiera się wyłącznie na obrazie klinicznym choroby.
Choroba ta może też być mylona z z obrzękiem limfatycznym lub otyłością – podobne objawy mogą występować również i w tych jednostkach chorobowych.
W pierwszej kolejności warto udać się na konsultację do: internisty, dermatologa lub flebologa.
Lekarz może też zlecić szczegółowa diagnostykę, czyli:
- wykonanie badań radiologicznych, takich jak USG, tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny
- wykonanie badań laboratoryjnych, w tym przede wszystkim morfologii krwi i hormonów tarczycy
- ocena wydolności układu limfatycznego i krwionośnego
Biorąc pod uwagę fakt, że dokładne przyczyny lipodemii nie zostały jak do tej pory ustalone, nie istnieje metoda leczenia przyczynowego choroby. Jedynym sposobem jest zatem leczenie objawowe, które pozwala na zmniejszenie nieprzyjemnych dolegliwości związanych z bólem i obrzękiem nóg, a także poprawę samopoczucia pacjentki.
