Pandemia wirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę Covid-19 spowodowała, że zapomnieliśmy lub – co gorsza – bagatelizujemy innego, groźnego przeciwnika: grypę.
Powikłania pogrypowe potrafią tymczasem spowodować nawet milion zgonów rocznie.
Czym są i jak się objawiają powikłania spowodowane wirusem grypy?
Grypa, to choroba zakaźna wywoływana przez trzy typy wirusów:
- najbardziej złośliwy, wywołujący epidemie wirus typu A
- wirus typu B
- najłagodniejszy wirus, typu C
Najczęściej choroba dopada nas między styczniem a marcem, kiedy przypada tzw. szczyt zachorowań.
Najczęstsze objawy grypy:
- dreszcze
- bóle mięśni i stawów
- wysoka gorączka (powyżej 38 stopni)
- jadłowstręt
- ogólne rozbicie / zmęczenie
- kaszel
- ból gardła
- katar
Nie zawsze muszą wystąpić wszystkie wskazane objawy, czasami pojawia się tylko kilka z wymienionych, a niekiedy pojawiają się one stopniowo i wówczas mamy wrażenie, że objawy narastają w czasie.
Powikłania które może zostawić po sobie grypa, mogą być dla nas groźne, a niekiedy nawet śmiertelne, w dodatku niestety – nie zawsze da się ich uniknąć.
Najbardziej narażone na powikłania są osoby o obniżonej odporności, z cukrzycą, kobiety ciężarne, osoby starsze, osoby po przeszczepach, osoby cierpiące na schorzenia układu oddechowego lub sercowo-naczyniowego, oraz dzieci. Komplikacje pojawiają się najczęściej po dwóch tygodniach od momentu zachorowania na grypę.
W przypadku grypy najczęściej po tygodniu lub dwóch możemy wrócić do normalnej aktywności. Jednak zdarza się, że wirus grypy zajmie inne narządy lub niszczy rzęski nabłonka dróg oddechowych, co może prowadzić do nadkażenia bakteryjnego i groźnych powikłań.
Układ oddechowy – powikłania po grypie
Zapalenie płuc oraz oskrzeli to bardzo groźne powikłanie. Zapalenie płuc obejmuje pęcherzyki płucne odpowiedzialne za wymianę gazową między płucami a krwią. Zapalenie oskrzeli (bronchit) to proces zapalny obejmujący dolną część układu oddechowego.
Objawy:
- dreszcze
- nagły wzrost temperatury
- ból w klatce piersiowej
- duszności
- kaszel (początkowo suchy duszący, następnie mokry)
Pacjenci zmagający się z tym powikłaniem odkrztuszają wydzielinę śluzową z domieszką ropy lub nawet krwi. Chorzy w takim stanie z reguły wymagają hospitalizacji. Zapalenie płuc jest główną przyczyną śmierci na skutek powikłań po grypie, nawet pomimo wdrożonego leczenia.
Ukłąd nerwowy – powikłania po grypie
Bardzo niebezpiecznym, chociaż na szczęście rzadkim powikłaniem, jest zapalenie mózgu.
Objawy:
- bóle mięśni
- ból głowy
- drgawki
- złe samopoczucie
- zawroty głowy
- zaburzenia wzroku
- zaburzenia świadomości
- senność, zobojętnienie
- lub przeciwnie – pobudzenie i nerwowość
Dobrą wiadomością jest to, że w większości przypadków zapalenie mózgu można wyleczyć, jednak należy pamiętać, że w cięższych przebiegach choroba może prowadzić do śpiączki lub nawet śmierci.
Zapalenie opon mózgowych, czyli błon tkankowych chroniących i otaczających mózg i rdzeń kręgowy, to kolejne powikłanie grypowe.
Objawy:
- silny ból i zawroty głowy
- sztywność karku
- zaburzenia świadomości
- światłowstręt
Niestety, najcięższe przypadki doprowadzają do utraty możliwości poruszania się, śpiączki lub nawet śmierci.
Układ krążenia – powikłania po grypie
Ze strony układu sercowo – naczyniowego do najczęstszych powikłań po grypie zaliczamy zapalenie mięśnia sercowego i często towarzyszące mu zapalenie osierdzia – błony otaczającej serce.
Objawy:
- przyspieszenie częstości skurczów serca
- szybkie męczenie się
- trudności z oddychaniem
- ból w klatce piersiowej
Gwałtowny przebieg choroby skutkuje przewlekłą niewydolnością serca i zatorami.
Grypa vs ciąża
U ciężarnych, zwłaszcza tych w pierwszym trymestrze, infekcja grypowa jest niebezpieczna ze względu na to, że niesie ze sobą ryzyko zmniejszenia masy urodzeniowej dziecka, przedwczesnego porodu i poronienia.
U pacjentów cierpiących na astmę i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc grypa i jej powikłania mogą spowodować zaostrzenie się objawów choroby. Podobnie jest u pacjentów cierpiących na padaczkę i schizofrenię.
Pacjenci po przeszczepach na skutek powikłań pogrypowych narażeni są natomiast na odrzucenie przeszczepu
Notuje się bardzo wysoką śmiertelność na skutek powikłań pogrypowych wśród diabetyków. Tutaj częstym powikłaniem jest hiperglikemia (charakteryzuje się nazbyt wysokim stężeniem cukru we krwi). Choroba zaburza metabolizm i może prowadzić do tzw. kwasicy ketonowej.
Objawy:
- nudności
- wymioty
- ból brzucha
- duszności
- senność
- śpiączka
Szczepienia przeciw grypie
Szacuje się, że skuteczność szczepień wynosi 90% w przypadku osób dorosłych, a 60% w przypadku dzieci. Zatem możliwe jest zachorowanie na grypę pomimo szczepienia, jednak przebieg choroby jest łagodniejszy. Zmienność wirusa wymaga poddania się szczepieniom co roku.
