„Lekarz buduje swoją zawodową opinię opierając się jedynie na wynikach swojej pracy. Dlatego wszelkie reklamowanie się bezpośrednie lub pośrednie, jest zabronione. Lekarz nie powinien dopuścić do używania swego nazwiska dla celów komercyjnych.” – brzmiał art. 65 Kodeksu Etyki Lekarskiej. Już tak nie brzmi. Zmiana Kodeksu, która ogłoszona została 18. maja, usunęła z dokumentu słowo „reklama”. Czy to znaczy, że lekarze otrzymali właśnie prawo do reklamowania swojej działalności medycznej? Zgodnie z zapisami załącznika do uchwały nr 5 Nadzwyczajnego XVI Krajowego Zjazdu Lekarzy z 18. maja – tak. Nowy Kodeks wejdzie w życie 1. stycznia 2025 roku.
Zmiana niby niewielka, a jednak… Nowy art. 71 KEL ogranicza się jedynie do stwierdzenia, że „Lekarz tworzy swoją zawodową opinię na podstawie wyników swojej pracy”. Z Kodeksu usunięty został zakaz bezpośredniej lub pośredniej reklamy, nie ma też zakazu używania nazwiska dla celów komercyjnych – jedynym wyjątkiem pozostaje zakaz promowania usług niezwiązanych z wykonywaniem zawodu lekarza.
Zdecydowaną nowością jest uprawnienie lekarza „do posługiwania się informacją o oferowanych usługach z zastrzeżeniem, że taka informacja będzie zgodna z zasadami etyki lekarskiej”. „Zgodna z zasadami etyki”, czyli z właśnie opublikowanym dokumentem, który w sprawie treści i formy możliwej do przekazywania przez lekarza „informacji” – zgodnie z wolą NRL – nie ma do powiedzenia zbyt wiele. Albo przeciwnie – mówi wszystko.
Art. 71 ust. 3 KEL jest jasny: „Informacja o oferowanych usługach oznacza każdą formę przekazu mającą na celu upowszechnianie wizerunku lekarza lub usług związanych z wykonywaniem zawodu lekarza”. Nie ma więc wątpliwości, że „każda forma przekazu” oznacza również reklamę, niezależnie od tego, czy przybierze ona formę autoreklamy w social mediach gabinetu medycznego, czy będzie płatnym przekazem w wybranych przez lekarza publikatorach. Oczywiście, „Lekarz jest odpowiedzialny za informację o oferowanych usługach opublikowaną przez osoby trzecie w jego imieniu lub na jego rzecz.” (art. 71 ust. 4 KEL), uważnie należy się więc za każdym razem zastanowić nad zasadami współpracy z influencerami, promocjami na określone zabiegi, organizowaniem „Black Friday”, komunikowaniem o wyrobach medycznych i produktach leczniczych, i tym podobnymi działaniami, które mogą stać w sprzeczności zarówno z innymi zapisami KEL, jak i innymi obowiązującymi lekarzy aktami normatywnymi (w szczególności art. 14 Ustawy o działalności leczniczej i art. 147a Kodeksu Wykroczeń), niemniej jednak – ogólnie rzecz biorąc – lekarze od 1. stycznia zyskają wiele niedostępnych dotąd w ujęciu prawnym i etycznym możliwości.
Dokument można pobrać TUTAJ
Oczywiście, zmiany w Kodeksie Etyki Lekarskiej nie dotyczą jedynie zniesienia zakazu reklamy. O innych zmianach będziemy informować w naszych artykułach. O Nowym Kodeksie będziemy także rozmawiać podczas Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej „Prawo w medycynie – medycyna w prawie 3,0”, która 12. i 13. czerwca w formie online odbędzie się na platformie Microsoft Teams.
autor:
Andrzej Gross – dziennikarz medyczny i in-house lawyer w Grupie Medialnej „Estetyka i Chirurgia – Medyczna TV”.
Zajmuje się teorią prawa, prawem mediów, prawem autorskim i prawem medycznym. W latach 2005-2010 członek Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej; od lat dziewięćdziesiątych dziennikarz, redaktor i producent telewizyjny związany z mediami lokalnymi, regionalnymi i ogólnopolskimi.
